Bu hareket, teknoloji devinin hukuki mücadelelerindeki kararlılığını gösteriyor ve sektördeki rekabet politikaları hakkında yeniden tartışma başlatma potansiyeline sahip. Meta‘nın bu hamlesi, rekabet hukuku çerçevesindeki geniş kapsamlı tartışmaların ve teknoloji dünyasındaki denge arayışının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Meta, Federal Ticaret Komisyonu’nun (FTC) şirket aleyhine açtığı rekabet karşıtı davayı yargıya gitmeden reddetmesi için bir hakime başvurdu. FTC ile birlikte 48 eyalet ve bölge, Meta’yı 2012 ve 2014 yıllarında sırasıyla Instagram ve WhatsApp’ı satın almasının ardından bu platformları devretmeye zorlamak amacıyla 2020 yılında dava etmişti.
Kurum ve birçok başsavcı, Meta‘nın (o zamanlar Facebook olarak biliniyordu) rekabeti engellemek amacıyla bu iki platformu satın aldığını iddia ediyor. FTC, Meta CEO’su Mark Zuckerberg’in, Instagram’ı satın alarak ve kontrol ederek, Instagram’ın doğrudan oluşturduğu tehdidi susturmanın yanı sıra, başka bir firmanın mobil telefonlardaki fotoğraf paylaşımını kullanarak popüler bir kişisel sosyal ağ sağlayıcısı olarak ün kazanmasını önemli ölçüde engelleyeceğini “kabul ettiğini” öne sürdü. FTC’ye göre, WhatsApp da, Facebook‘un kişisel sosyal ağ tekelini hedef alarak satın almayı tercih ettiği Facebook için güçlü bir tehdit oluşturuyordu.
Meta, FTC’nin başlangıçta her iki satın almayı da onayladığını ve ilk şikayetin makul bir iddia sunmamış olması nedeniyle reddedildiğini belirtiyor. Bir hakim, değiştirilmiş bir şikayeti ileriye taşıma kararı alsa da, Meta, “kurumun keşif süreci aracılığıyla davasını güçlendirme konusunda hiçbir şey yapmadığını” iddia ediyor. Şirket, “kişisel sosyal ağ hizmetleri” pazarında tekel gücüne sahip olduğunu ve satın almalar aracılığıyla tüketicilere ve rekabete zarar verdiğini gösteremediğini savunuyor.
Şirketin özet yargı talebinde, 2012 yılında 1 milyar dolara satın aldığı ve şirketin 2022’nin ilk yarısındaki toplam gelirinin neredeyse yüzde 30’unu oluşturan Instagram’ın, satın alındığı zaman herhangi bir gelir elde etmediğine dikkat çekiliyor. Meta, Instagram’ın o zamanlar şu anki bir milyarın üzerinde kullanıcısının sadece yüzde iki oranına sahip olduğunu, doğrudan mesajlar, canlı yayınlar, Hikayeler ve alışveriş gibi özellikler eklediğini belirtiyor. WhatsApp içinse, Meta servisi ücretsiz kullanıma sundu, uçtan uca şifreleme ekledi ve sesli ve görüntülü arama özelliklerini getirdi.
Meta, uygulamalara milyarlarca dolar ve milyonlarca saatlik çalışma yatırımı yaptığını savunuyor. Şirket, hem Instagram’ın hem de WhatsApp’ın sonuç olarak daha iyi bir yerde olduğunu ve bu durumun tüketiciler ile işletmeler için faydalı olduğunu iddia ediyor.
Ayrıca, Meta, FTC’nin geçerli bir rekabet karşıtı pazar tanımlayamadığını, ajansın “kişisel sosyal ağ hizmetleri” pazarı tanımının Facebook, Instagram, Snapchat ve MeWe’den oluşan yapay olarak sınırlı dört şirket setini kullandığını ve Facebook ile Instagram’da insanların en popüler etkinliklerinin çoğunu görmezden geldiğini öne sürüyor. Örneğin, Meta, YouTube ve TikTok’un Reels’e benzer kısa form video özellikleri sunduğunu belirtiyor.
Dahası, Meta‘ya göre FTC’nin, Meta’nın yapay “kişisel sosyal ağ hizmetleri pazarında” “baskın paya” sahip olduğu iddiası geçerli değil. Bunun nedeni, FTC’nin “pazar payı rakamlarının, düzgün bir şekilde tanımlanmış bir pazar olmadan anlamsız” olduğudur.
Meta, geçen yıl ayrı bir davada FTC’nin şirkete karşı “yapısal olarak anayasaya aykırı yetki” kullandığını iddia ettikten sonra, ajansı ve rekabet kurallarını daha fazla eleştirmek için fırsatı değerlendirdi. “Yapılan anlaşmaları yeniden gözden geçirme kararı, hiçbir satışın asla nihai olmayacağını ilan etmek gibidir,” diye yazdı Meta’nın Baş Hukuk Müşaviri Jennifer Newstead bir blog gönderisinde. Newstead, Instagram ve WhatsApp “davasının, ABD hükümetinin birleşme inceleme sürecine ve düzenleyici inceleme sürecinin sonuçlarına gerçekten güvenilebileceği konusunda şüphe ve belirsizlik eklediğini, ayrıca şirketlerin inovasyona yatırım yapmaktan çekinmelerine neden olacağını çünkü bu inovasyonun başarıya yol açması durumunda cezalandırılabileceklerini” iddia ediyor.
News
